63% Nederlanders is niet positief over eigen slaapkwaliteit.

Slaaponderzoekers zijn het erover eens; een goede nachtrust is essentieel voor de gezondheid. Hoewel we over het algemeen lang genoeg slapen, zijn we helaas geen goede slapers. Onderzoek heeft aangetoond dat een grote groep Nederlanders slaapproblemen heeft. In veel gevallen kunnen zelf iets doen om beter te slapen, maar uit het slaaponderzoek* blijkt dat weinig mensen maatregelen nemen voor een betere nachtrust.

Het belang van goede slaap wordt door veel mensen onderschat. Genoeg goede slaap houdt je hersenen gezond en zorgt voor herstel van het lichaam. Op korte termijn zorgt goed slapen voor een beter geheugen en meer concentratie. Op lange termijn kan goed slapen het risico op hersenaandoeningen zoals depressie, beroerte en dementie verkleinen. Een goede nachtrust begint vaak al overdag. 

Enkele tips:

  • Zorg voor een rustige en donkere slaapkamer.
  • Laat beeldschermen, zoals tablet, telefoon en televisie, weg uit de slaapkamer.
  • Doe ten minste een uur voor het slapengaan alleen ontspannende activiteiten, zoals lezen.
  • Vermijd cafeïne- en alcoholhoudende dranken enkele uren voor het slapen gaan. 
  • Las overdag een piekermoment in om oplossingen te bedenken voor problemen. 
  • Neem geen zware maaltijden in de uren voor het slapen gaan.
  • Sport regelmatig, maar niet later dan drie uur voor het slapen gaan.
  • Zorg overdag voor een omgeving met voldoende licht. 
  • Vermijd dutjes of powernaps overdag. 
  • Probeer iedere dag op precies dezelfde tijd op te staan, ook in het weekend.

Bij de kwaliteit van slaap wordt gekeken naar drie factoren: moeite met in slaap vallen, moeite met doorslapen en vroeg wakker worden. Uit het onderzoek blijkt vooral doorslapen een groot probleem te zijn voor veel Nederlanders. Zo geeft 49 procent van hen aan ’s nachts wakker te worden. Voor veel mensen begint dan het probleem. Als men eenmaal wakker is, dan is het lastig om weer de slaap te vatten.

Vrouwen slapen slechter dan mannen. Zo geeft maar liefst 62 procent van de Nederlandse vrouwen aan een slechte nachtrust te hebben. Bij mannen is dit percentage een stuk lager. 38 procent van hen geeft aan minder goed te slapen.

Niet iedereen heeft evenveel slaap nodig. De een staat na zeven uur weer uitgerust op en de ander heeft minstens negen uur nodig. De slaapbehoefte hangt af van allerlei factoren, zoals leeftijd, geslacht, gezondheid en activiteit overdag. Gemiddeld slapen Nederlanders 7 uren en 12 minuten. Best veel zou je zeggen, maar toch is 63 procent van hen niet tevreden met hun slaap en geeft 1 op de 5 zijn of haar slaap een dikke onvoldoende.

Veel Nederlanders willen dan ook iets doen om beter te slapen (45%), maar in werkelijkheid ondernemen zij hiervoor geen actie. Dat is gek als je bedenkt dat voor een grote groep mensen, de slaap met eenvoudige maatregelen al beter kan worden. Voor een goede nachtrust is het bijvoorbeeld belangrijk om een rustige, donkere kamer te hebben, om voor het slapen geen alcohol- en cafeïnehoudende dranken te nuttigen en om overdag voldoende te bewegen en daglicht te zien.

Uit het onderzoek blijkt dat men wel weet wat ze moet doen om beter te slapen, maar daadwerkelijk actie ondernemen is voor veel Nederlanders lastig. Zo weet de meerderheid van de Nederlanders dat ze geen smartphone, tablet of laptop moeten gebruiken in de uren voor het slapengaan en in bed, dat ze overdag voldoende moeten bewegen, dat ze een paar uur voor het slapen gaan geen cafeïne meer moeten drinken en dat alcoholhoudende dranken slecht zijn voor de nachtrust. Maar als we de respondenten vragen of ze deze maatregelen daadwerkelijk ondernemen, komen hier hele andere cijfers uit. Zo geeft slecht 6 procent van de Nederlanders aan geen beeldschermen mee naar bed te nemen, drinkt maar 34 procent geen cafeïnehoudende dranken vlak voordat ze naar bed gaan en drinkt slechts 32 procent geen alcoholhoudende drankjes in de avonduren. Iedere dag op dezelfde tijd opstaan en naar bed gaan is voor veel Nederlanders ook moeilijk.

Het blijkt maar weer dat kennis en gedrag twee afzonderlijke dingen zijn. We weten wat we moeten doen voor een goede nachtrust, maar vinden het lastig om bepaalde zaken te laten. Er valt dus nog veel winst te behalen door ons gedrag aan te passen.

* Het slaaponderzoek van de Hersenstichting, Trimbos-instituut en IKEA Nederland is in 2019 uitgevoerd onder 1.228 Nederlanders van 18 jaar en ouder