Vormen van hypofyse-aandoeningen 

Er bestaan veel verschillende aandoeningen van de hypofyse. De klachten ontstaan vaak langzaam en verschillen per persoon en per aandoening. De klachten kunnen blijvend of tijdelijk zijn. 

Een aantal aandoeningen die kunnen ontstaan door problemen met de hypofyse zijn: 

Ziekte van Cushing 

Bij de ziekte van Cushing maakt je lichaam te veel van een bepaald hormoon: cortisol. Cortisol is belangrijk voor veel dingen, zoals situaties waarin je mentale of lichamelijke stress hebt. Door deze ziekte ontstaat er vaak meer vet rondom je buik en in je gezicht. 

Acromegalie 

Als je acromegalie hebt, maak je te veel groeihormoon aan. Hierdoor begint je lichaam te groeien aan de uiteinden. Zoals je handen, voeten, oren en neus. Je organen kunnen ook gaan groeien. De groei begint meestal als je tussen de 30 en 50 jaar bent. 

Acromegalie leidt vaak tot een zwaarder gewicht, een veranderd uiterlijk en hoofdpijn. Ook kun je last krijgen van je gewrichten, dat is de verbinding tussen 2 of meer botten. 

Prolactinoom 

Een prolactinoom is een tumor die in de hypofyse zit. Deze tumor is bijna altijd goedaardig. Door het prolactinoom ontstaat er te veel van een bepaald hormoon: prolactine. Hierdoor kun je last krijgen van hoofdpijn, somberheid en minder zin in seks. 

Niet-functionerend hypofyseadenoom (NFA) 

Een niet-functionerend hypofyseadenoom (NFA) is een goedaardige tumor in de hypofyse. Wetenschappers weten nog niet wat een NFA veroorzaakt. Bij een kleine tumor heb je meestal geen klachten. Bij een grote tumor kun je slechter gaan zien. 

Craniofaryngeoom 

Een craniofaryngeoom is een goedaardige tumor die ontstaan is uit resten van de aanleg van de hypofyse. Door een craniofaryngeoom kun je last krijgen van verschillende klachten. Zoals hoofdpijn, problemen met zien en moeheid

Diabetes insipidus 

Bij diabetes insipidus maakt je lichaam te weinig van een bepaald hormoon: antidiuretisch hormoon (ADH). Daardoor houden je nieren vocht niet goed genoeg vast. Dit kan ervoor zorgen dat je altijd dorst hebt, heel veel drinkt en vaak moet plassen. 

Kallmann syndroom 

Met het Kallmann syndroom word je geboren. Bij deze aandoening gaat er iets mis bij de groei van bepaalde zenuwcellen. Hierdoor ontstaan er vaak problemen met de ontwikkeling van je lichaam en kom je niet vanzelf in de puberteit. Ook kun je moeite hebben met ruiken. Het syndroom komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. 

De Hersenstichting heeft bij het opstellen van deze tekst dankbaar gebruik gemaakt van adviezen van: 

  • Dr. Annenienke van de Ven, internist-endocrinoloog, Radboudumc te Nijmegen