2 miljoen voor interventies op de neuropsychologische gevolgen van hersenaandoeningen

De helft van alle geestelijke gezondheidsproblemen betreft angststoornissen en slapeloosheid. Ze treden ook vaak samen op. Omdat slapeloosheid het verwerken van spanning en emotie belemmert, is behandeling nodig. Slaapmiddelen werken verslavend en het merendeel van de patiënten geeft de voorkeur aan psychologische behandeling. Ze willen daarom zowel slaap als het behandelresultaat voor angststoornissen verbeteren met een aangetoond werkzame psychologische behandeling voor slapeloosheid.

Impact patiënt
Er is een cognitieve gedragstherapie voor Insomnie (CGti) die bij geen enkele angststoornis is onderzocht. Er wordt verwacht dat een kortdurende CGTi behandeling slapeloosheid verlicht bij angststoornissen. In aanmerking komen volwassen mannen en vrouwen met paniekstoornis, PTSS en sociale fobie die tevens slaapproblemen ervaren.

Door hersenschade kunnen stoornissen in sociale cognitie ontstaan; hierbij hebben patiënten moeite te begrijpen wat anderen denken en voelen, en daar op een passende manier op te reageren. Dit kan leiden tot ernstige problemen op het gebied van sociale relaties en werk. Er is een succesvolle behandeling (T-ScEmo) voor stoornissen in sociale cognitie na traumatisch hersenletsel beschikbaar. Ze gaan onderzoeken of deze ook werkzaam is bij onder andere neurologische patiëntengroepen (hersenaandoeningen zoals tumoren, beroerte en MS, infecties).

Neurocognitieve remediatie therapie (NCRT) is een behandeling die op grote schaal wordt toegepast om cognitieve problemen bij verschillende aandoeningen te verminderen. Ze willen, voor de mensen die deels hersteld zijn van hun depressie, onderzoeken of een online NCRT bovenop reguliere preventieve cognitieve therapie (PCT) beter werkt dan alleen PCT in het verminderen van depressieve symptomen en cognitieve problemen. En of dit kwaliteit van leven verbeterd en daarnaast het risico op depressieve terugval zal worden verlaagd.

Personen met de ziekte van Parkinson ervaren vaak problemen met planningsvaardigheden en het geheugen. Deze cognitieve gevolgen van de ziekte zorgen voor problemen in alledaagse activiteiten. Een veelbelovende methode voor het (her)leren van alledaagse activiteiten is ‘foutloos leren’. In dit project willen ze vaststellen of deze leermethode in combinatie met ‘Goal Management training’ (GMT) ook bijdraagt aan een beter alledaags functioneren bij personen met de ziekte van Parkinson.

In Nederland hebben duizenden patiënten een aandoening van de kleine hersenen. Deze aandoeningen leiden niet alleen tot coördinatiestoornissen, maar ook tot geheugenklachten en stemmingsstoornissen. De impact hiervan is groot en draagt in belangrijke mate bij aan de ervaren beperkingen. Dit project onderzoekt of elektrische stimulatie van de kleine hersenen gedurende twee weken belangrijke gevolgen voor mensen met CCAS (Cerebellair Cognitief Affectief Syndroom) kan verlichten.

Vermoeidheid is de meest gehoorde klacht bij mensen met een beroerte of traumatisch hersenletsel. Het project Moei-i-teloos van prof. dr. Caroline van Heugten ontwikkelde een individuele aanpak waarbij mensen op hun smartphone bijhouden hoe moe ze zijn, wat ze doen, waar en met wie. Op basis hiervan wordt persoonlijke en gerichte feedback en adviezen gegeven om met de vermoeidheid om te gaan. De resultaten zijn veelbelovend, waardoor er een nieuwe financiering is gegeven voor het meten van de effectiviteit in een grotere behandelstudie. Zo kan een grotere groep mensen met hersenletsel worden geholpen.