Altijd ‘aan’ staan door schermen

Een belangrijk advies om beter te slapen, is om ’s avonds ruim voor bedtijd je schermen weg te leggen. Vaak wordt gezegd dat dit is omdat het blauwe licht van je scherm je biologische klok verstoort. Hoewel (fel) licht mogelijk een rol speelt, heeft het vooral te maken met het feit dat schermen je hersenen te lang actief houden. De activiteiten op je scherm, zoals social media of series streamen, zijn ook zo ingericht dat ze lang je aandacht vasthouden. De ene video is nog niet voorbij of de volgende begint automatisch weer. Zo gaan veel mensen later slapen dan ze van plan waren.  

Voor een goede nachtrust is het belangrijk om voldoende te ontspannen en de dag rustig af te bouwen. Dit sluit niet altijd goed aan bij de maatschappij waarin we leven, waarin de prestatiedruk hoog is en we van elkaar verwachten altijd ‘aan te staan’. We staan de hele dag door aan en vragen veel van onszelf. En veel mensen zijn tot laat in de avond actief. Als je je niet ontspannen voelt als je naar bed gaat, is het moeilijker om in te slapen. Veel mensen liggen dan ook wakker omdat ze bijvoorbeeld piekeren, of vallen moeilijk in slaap omdat hun hersenen nog te actief zijn. Het is voor een goede nachtrust dan ook belangrijk om voldoende rustmomenten in te bouwen gedurende de dag, en de dag rustig af te bouwen.  

Wat kun je zelf doen? 

Voor een goede nachtrust is het belangrijk om ontspannen naar bed te gaan. Je leest meer over ontspanning op onze website: www.hersenstichting.nl/ontspanning. Zorg daarnaast voor voldoende daglicht overdag, vooral in de ochtend, en zorg dat je ’s avonds het licht dimt en je schermen weglegt.  

En verder:

Ben je op zoek naar handvatten voor je kind (en voor jezelf) om beter te slapen? Meld je dan aan voor de SlaapChallenge.

Bewegen is goed voor de hersenen. Daarnaast zorgt slaper ervoor dat je beter slaapt. Zorg voor voldoende beweging met de Ommetje-app.

Wat doet de Hersenstichting? 

De Hersenstichting geeft voorlichting en biedt handvatten om zo ontspannen mogelijk naar bed te gaan. We bieden tools, zoals een podcastserie met meditatieoefeningen, of de Ommetje-app voor een ontspannende wandeling. Uit onderzoek blijkt dat 73% van de Nederlanders weet dat kort voor bedtijd naar beeldschermen kijken zorgt voor minder goed in slaap vallen. Toch kijkt 94% van de mensen nog naar schermen in het uur voor bedtijd. We vinden het blijkbaar moeilijk om onze kennis om te zetten naar gedrag. Samen met M line werkt de Hersenstichting aan een product om het makkelijker te maken je scherm weg te leggen. We verwachten hierover in het najaar meer te kunnen vertellen. 

Vragen over ‘aan’ staan en schermgebruik

  • Geldt het lezen op een e-reader ’s avonds ook als beeldscherm en is dit slecht voor je slaap? 

    Gebruik van schermen zoals je telefoon, tablet of laptop in de avond houdt je hersenen alert. Dat wat je doet, bijvoorbeeld gamen of nog even die werk e-mail sturen, zorgt ervoor dat je hersenen actief en alert blijven. Hierdoor is het moeilijker om in slaap te vallen. Zorg daarom voor rustige activiteiten in de twee uren voor het slapen gaan en leg de schermen weg. Mogelijk heeft het licht van schermen ook invloed op je slaapkwaliteit. Gebruik je een e-reader om een boek te lezen ter ontspanning? Zorg er dan voor dat je scherm zo donker mogelijk staat en stel als dat kan de nachtmodus in.  

  • Hoe kun je stoppen met piekeren?

    Veel mensen liggen wakker omdat zij piekeren. Dit lijkt op nadenken, maar is het niet. Piekeren is malen, herkauwen. Je hoopt dat je door je gepieker oplossingen vindt, of nieuwe inzichten. Maar dat gebeurt niet.  
     
    Piekeren wordt vaak veroorzaakt door stress. Meestal is er een aanleiding in het dagelijks leven waardoor je begint met piekeren. Er kan iets zijn waar je je zorgen over maakt en dit gaat over in andere negatieve gedachten. Ook je persoonlijkheid speelt een rol in of je snel piekert of niet. 
     
    Om te zorgen dat je niet ligt te piekeren als je in bed ligt, kun je iedere dag een piekerkwartier inplannen. Dit is een moment waarop je heel bewust gaat piekeren. Schrijf je emoties, angsten, twijfels of irritaties letterlijk op. Denk na over ‘wat kan ik hieraan veranderen?’ en ‘wat moet ik accepteren?’ Stop na dit kwartier en zoek afleiding. Als je het piekerkwartier inplant vlak voordat je naar bed gaat, zorg er dan voor dat je goed ontspant voordat je gaat slapen.  
     
    Je zult merken dat het denken over je problemen en zorgen een andere lading krijgt wanneer je het bewust doet. Uiteindelijk zul je buiten het piekerkwartier minder gaan piekeren.  
     
    Je kunt voor het piekerkwartier het formulier van de Hersenstichting gebruiken. 

  • In hoeverre heeft drukte overdag invloed op slaap ’s nachts? 

    Voor een goede nachtrust is het belangrijk dat je je ontspannen voelt wanneer je naar bed gaat. Zeker na een drukke dag is het belangrijk rustig af te schakelen. Om ondanks een drukke dag toch zo ontspannen mogelijk naar bed te gaan, kan je een aantal dingen doen:

    • Bouw de dag rustig af. Doe tenminste anderhalf uur voor het slapengaan alleen nog ontspannende activiteiten, zoals meditatie of lezen.  
    • Zorg voor voldoende ontspanningsmomenten door de dag heen. Het kan helpen om het in te plannen in je agenda, dan vergeet je het minder snel.  
    • Bedenk wat voor jou voor ontspanning zorgt, dit is voor iedereen anders. Voor de een werkt een warm bad, voor de ander een lange wandeling of een goed gesprek.  
    • Probeer eens ademhalingsoefeningen of (slaap)meditatie voor het naar bed gaan. 
    • Volg het meditatieprogramma ‘Je hersenen in balans’ van de Hersenstichting via hersenstichting.nl/meditatie

    Wil je meer lezen over ontspanning of heb je behoefte aan meer tips? Kijk dan op hersenstichting.nl/ontspanning/