Er zijn behandelingen voor achterdocht en sociale angst, maar helaas zijn die nog niet goed genoeg. Gebruik van Virtual Reality (VR) kan behandeling sterk verbeteren. Patiënten kunnen dan oefenen in bijvoorbeeld een virtuele supermarkt, winkelstraat of bus om zo te leren omgaan met hun extreme achterdocht en sociale angst. Het voordeel van VR is dat de omgeving helemaal kan worden aangepast aan de patiënt.

Met deze studie hopen de onderzoekers erachter te komen of de behandeling van achterdocht en sociale angst inderdaad verbetert door het toevoegen van VR. Het onderzoek vindt plaats in het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) onder leiding van dr. Wim Veling.

Behandeling met Virtual Reality (VR)

De standaard psychologische behandeling is cognitieve gedragstherapie (CGT). Mensen leren hun achterdochtige gedachten bij te sturen. Ze moeten daarbij ook oefenen in situaties in hun dagelijks leven waar ze achterdochtig en bang van worden. Deze behandeling werkt wel, maar minder goed dan we zouden willen. Mensen durven in de praktijk vaak niet te oefenen met angstige situaties. Of de situaties die nodig zijn om goed te oefenen doen zich te weinig voor. En psychologen zijn er niet bij om ter plekke advies te geven.

Virtual Reality (VR) kan de behandeling van extreme achterdocht verbeteren. VR is een driedimensionale omgeving die door een computer is gemaakt en reageert op wat iemand doet. Mensen kunnen er in rondlopen met behulp van een speciale VR bril. Het is natuurlijk niet echt, maar het roept wel dezelfde lichamelijke en psychologische reacties op als de echte wereld. Dat maakt het mogelijk om te oefenen met situaties die in het echt misschien nog te spannend zijn. Ook kan iemand precies die situaties uitkiezen die hij nodig heeft en is het met deze methode wel mogelijk dat de psycholoog bij het oefenen aanwezig is.

De onderzoekers hebben een VR behandeling voor achterdocht gemaakt. Mensen kunnen oefenen in een virtuele supermarkt, winkelstraat, bus of café. Uit een eerste onderzoek bij mensen met psychose bleek dat deze behandeling inderdaad heel goed helpt. Na de VR behandeling hadden mensen veel minder last van achterdocht en angst in sociale situaties vergeleken met mensen die geen behandeling hadden gekregen.

Voordat deze nieuwe VR-behandeling overal ingevoerd kan worden moet het duidelijk zijn of het beter werkt dan de behandeling die nu wordt gebruikt. De onderzoekers zullen de VR-behandeling met cognitieve gedragstherapie vergelijken.

Het onderzoek wordt geleid door Dr. W.A. Veling van het Universiteit Medisch Centrum Groningen.

Prof. dr. Wim Veling

Prof. dr. Wim Veling werkt bij het UMCG, Universitair Centrum Psychiatrie, waar hij psychiater en hoofd behandelzaken is bij afdeling Psychosen. Hij is hoogleraar Psychiatrie bij RUG/UMCG. Hij was van 2009-2018 voorzitter van het Nederlandse Netwerk Vroege Psychose en zat de werkgroep voor die in 2018 de Nederlandse Zorgstandaard Psychose maakte. Veling werd opgeleid tot psychiater bij de Parnassia Groep in Den Haag. Hij promoveerde in 2008 op het proefschrift “Schizofrenie bij etnische minderheden – Sociale en culturele verklaringen voor de verhoogde incidentie van schizofrenie bij eerste- en tweede-generatie immigranten in Nederland”. Zijn onderzoekslijn betreft de sociale context van psychose, met als aandachtsgebieden psychiatrische epidemiologie, global mental health en virtual reality toepassingen. Hij introduceerde gebruik van virtual reality bij psychose in Nederland, en verkreeg meerdere onderzoeksubsidies voor zijn virtual reality onderzoeken, waaronder een ZonMw Veni beurs.