Corona en de hersenen

Door de genomen maatregelen missen we onze sociale contacten, bewegen we minder en zijn we onze dagelijkse routine kwijt. Dit kan depressieve klachten, angsten en stress veroorzaken. Op deze pagina geven we je tips voor het zo gezond mogelijk houden van je hersenen in coronatijd.

Ook komt er meer zorg op de schouders van mantelzorgers te liggen, waardoor men meer stress ervaart. Op deze pagina geven we tips en adviezen voor mantelzorgers.

De Hersenstichting verwacht een grote groep nieuwe hersenpatiënten als gevolg van het coronavirus. Het virus zorgt op verschillende manieren voor schade aan de hersenen.

In eerste instantie tast het de longen van de patiënt aan, wat kan leiden tot een sterk verminderde longfunctie en in het ergste geval zelfs tot longfalen. Dit zorgt voor een zuurstoftekort in de hersenen en veroorzaakt schade in de hersengebieden die aandacht, geheugen en planning coördineren.

Ook het feit dat veel coronapatiënten langdurig op de IC lagen  leidt waarschijnlijk tot meer hersenpatiënten. Een studie liet eerder al zien dat bijna 60 procent van alle patiënten die langer dan 48 uur op de IC verblijven, cognitieve klachten hebben na ontslag van de IC. Hierbij moet men denken aan aandacht- en geheugenproblemen, overprikkeling, gedragsverandering of extreme vermoeidheid.

Als derde zijn er aanwijzingen dat het coronavirus een virale hersenontsteking kan veroorzaken. Dit komt doordat op de hersenen dezelfde receptoren zitten als op de longen (de ACE-receptor). Een hersenontsteking kan leiden tot ernstig hersenletsel.

Als laatste blijkt dat de helft van de coronapatiënten die op de IC heeft gelegen trombose-verschijnselen krijgt. Bij trombose stolt het bloed. De bloedpropjes die ontstaan, blokkeren de aderen of slagaderen. De bloedpropjes kunnen in het hoofd ontstaan, met als gevolg dat er een herseninfarct ontstaat.

Het RIVM beschrijft het volgende: 

Kwetsbare personen of mensen met een zwakke gezondheid zijn mensen van 70 jaar en ouder en mensen die een van deze aandoeningen hebben: 

• afwijkingen en functiestoornissen van de luchtwegen en longen; 
• chronische hartaandoeningen (ook mensen die te maken hebben met de gevolgen van een beroerte); 
• diabetes mellitus (suikerziekte); 
• ernstige nieraandoeningen die leiden tot dialyse of niertransplantatie; 
• verminderde weerstand tegen infecties: 
  • door medicatie voor auto-immuunziekten, 
  • na orgaantransplantatie, 
  • bij hematologische aandoeningen (bloedziekten), 
  • bij aangeboren of op latere leeftijd ontstane afweerstoornissen waarvoor behandeling nodig is, 
  • bij chemotherapie en/of bestraling bij kankerpatiënten; 
• een hiv humaan immuundeficiëntievirus -infectie in overleg met de behandelaar. 

De Hersenstichting maakt zich grote zorgen om een grote groep nieuwe hersenpatiënten als gevolg van het coronavirus. Daarom willen we onderzoek steunen, waarbij we willen onderzoeken hoe vaak specifieke complicaties voorkomen, hoe ernstig deze precies zijn, wat de langetermijngevolgen zijn en hoe deze het beste behandeld moeten worden. Lees meer hierover op deze pagina of via deze link.

Onder gewone omstandigheden kan het leed voor de stervende én voor jou enigszins verlicht worden door een goed afscheid en elkaar troost te bieden, maar dat is nu helaas niet mogelijk. Het RIVM heeft een webpagina met informatie en suggesties over wat misschien wél mogelijk is, en waar je troost in kunt vinden.

De coronacrisis legt een enorme druk op de gezondheidszorg en haar zorgprofessionals. De situatie kan stress en onrust opleveren. Op de pagina van het RIVM vind je psychosociale informatie en verwijzingen over hoe je mentaal gezond blijft voor professionals. 

• Houd je aan de maatregelen van het RIVM.
  • Was vaak je handen met water en zeep.
  • Hoest en nies in de binnenkant van je elleboog.
  • Gebruik papieren zakdoekjes om je neus te snuiten en gooi deze daarna weg.
  • Schud geen handen.
  • Houd 1,5 meter afstand (2 armlengtes) van anderen.
  • Vermijd drukte.
  • Werk zoveel mogelijk thuis.
• Zorg goed voor jezelf. Eet gezond, beweeg voldoende en probeer goed te slapen.
• Om anderen niet te besmetten: Laat je bij klachten testen en blijf thuis tot de uitslag bekend is.

• Doe een briefje bij de buren door de bus met je naam, hulpaanbod en contactgegevens 
• Rode Kruis (Ready2Help): netwerk van burgerhulpverleners, waarvoor jij je ook kunt aanmelden. Help bijvoorbeeld kwetsbare mensen door een boodschap te doen of een luisterend oor te bieden.
• WeHelpen.nl: website waarop je hulp kan aanbieden in jouw buurt. Vraag en aanbod komen hier samen.
• NLvoorelkaar: website waarop je hulp kan aanbieden in jouw buurt. Vraag en aanbod komen hier samen.
• Facebookgroep: elke provincie heeft een eigen groep waarin mensen elkaar vragen kunnen stellen, hulp kunnen aanbieden en hulp kunnen vragen.
• Twitter #coronahulp: via deze hashtag kun je hulp aanbieden en hulp vragen op Twitter.

RIVM: tel. 0800-1351.  
Dit telefoonnummer van de Rijksoverheid is dagelijks bereikbaar van 8.00 tot 20.00 uur voor alle vragen over het coronavirus. Vanuit het buitenland belt u: +312 0205 1351 

Hulplijn Rode Kruis: tel.nr. 070-4455888. 
Het Rode Kruis is deze hulplijn gestart voor mensen die in quarantaine of thuisisolatie zitten. Je kunt het nummer bellen voor een luisterend oor, advies en er wordt samen bekeken of mensen praktische problemen kunnen oplossen met hun eigen sociale netwerk. Mocht dat niet mogelijk zijn, dan kijken ze of ze met hun getrainde vrijwilligers of hun burgerhulpnetwerk Rode Kruis Ready2Help kunnen bijdragen. Meer informatie vind je op hun website. 

• Op RIVM.nl (Rijks Instituut voor Volksgezondheid en Milieu) vind u een uitgebreid overzicht over de stand van zaken m.b.t. het coronavirus, zoals verspreiding ziektegevallen, advies over hygiëne. 
• Rijksoverheid.nl: site van de overheid met de meest actuele informatie over de gevolgen van het coronavirus voor diverse belanghebbenden, maar ook met video’s in gebarentaal en informatie in het Engels. 
• Thuisarts.nl: deze website is ontwikkeld vanuit het Nederlands Huisartsengenootschap. Hier staat informatie over het voorkómen van besmetting en over wat te doen als je denkt dat je besmet bent.
• Nederland Wereldwijd: site vanuit de Overheid met allerlei adviezen per land over reizen vanwege het coronavirus.

In eerste instantie tast het coronavirus de longen van de patiënt aan, wat kan leiden tot een sterk verminderde longfunctie en in het ergste geval zelfs tot longfalen. Dit zorgt voor een zuurstoftekort in de hersenen en veroorzaakt schade in de hersengebieden die aandacht, geheugen en planning coördineren.

Veel mensen die besmet zijn geraakt met het coronavirus krijgen een longontsteking. Klachten die daarbij horen zijn koorts, hoesten, kortademigheid, verkoudheid of bronchitis. Hoewel de ontsteking zelf na een paar dagen voorbij kan zijn, kan het herstel behoorlijk lang duren: weken tot zelfs maanden. Je kunt lang last houden van vermoeidheid, kortademigheid, een (droge) hoest en pijn op de borst. Als je al een longziekte hebt, zoals astma of COPD, kun je een astma-aanval of longaanval krijgen. Je longziekte kan hierdoor verergeren.

Het is nog onduidelijk hoe de longklachten die coronapatiënten ondervinden zich ontwikkelen. Hier wordt onderzoek naar gedaan. Wel is duidelijk dat de impact van het virus op het dagelijks leven van mensen die ziek zijn geweest door corona groot kan zijn. Daarom is het coronalongplein gelanceerd; een digitaal patiëntenplatform voor mensen met blijvende longklachten na corona.

Het nieuwe coronavirus veroorzaakt de ziekte COVID-19. De klachten lijken in het begin vaak op een verkoudheid. De ziekte kan onder andere een ernstige longontsteking veroorzaken. Lees hier meer over het virus.