Een prikkelarm museumbezoek met Margôt Ros

Voor mensen met een hersenaandoening bevat een bezoek aan een museum of theater vaak teveel prikkels. Dankzij het prikkelarme cultuuraanbod kunnen ook mensen die last hebben van overprikkeling weer genieten van cultuur. Actrice en Hersenstichting-ambassadeur Margôt Ros ervaart nog de gevolgen van een hersenschudding en nam een kijkje in museum Singer Laren.

7.00 uur – ontbijt en voorbereiden

Voor Margôt Ros is sinds haar hersenschudding in 2018 een cultureel uitje niet meer vanzelfsprekend. Ze is snel overprikkeld. Daarom deelt ze haar agenda zorgvuldig in. “Het draait altijd om de weegschaal: hoeveel moet ik laten voor dat ene uitje? En wat levert het me juist op aan voldoening? Soms kost een uitje mij heel veel energie, maar ik weet óók dat het me veel positiviteit brengt. Tijdens een van mijn eerste prikkelarme museumbezoeken na mijn ongeluk, raakte ik geëmotioneerd, zo bijzonder was dat. Ik heb nog wekenlang geteerd op dat ene bezoek. Kunst kan je echt helpen om je goed te voelen.” Om ook voldoening te halen uit haar bezoek aan Singer Laren, bereidt Margôt zich goed voor. “Ik neem in de ochtend even tijd voor mezelf. Ik zorg dat ik precies weet welke route ik moet rijden en waar ik kan parkeren. Maar ook hoe de zon staat. Zelfs een verkeerde stand van de zon kan voor mij al voor te veel prikkels zorgen.”

9.00 uur – aankomst bij museum Singer Laren

Aangekomen bij Singer Laren wordt Margôt ontvangen door Sophie. Zij legt uit hoe een prikkelarm museumbezoek er hier uitziet: de begeleiders dragen schoenen die geen geluid maken, er worden maximaal vijftig bezoekers toegelaten in tijdsloten, het stemniveau van het personeel blijft laag en er zijn ruimtes om je even terug te trekken. Margôt: “Het is echt onwijs waardevol dat dit er is voor mensen die last hebben van overprikkeling. Zij leven vaak al een teruggetrokken leven. Meestal passen zij zich aan door dan maar niet naar dit soort uitjes te gaan. Nu wordt er een keer aangepast aan hen. En dus inderdaad ook aan mij. Ik sta graag op de barricade om ook theaters zover te krijgen hier aan mee te doen. Met slechts een paar kleine aanpassingen maak je al zoveel mogelijk voor een doelgroep die vaak niet gehoord wordt.”

Prikkelarm cultuuraanbod

De Hersenstichting stelt subsidie beschikbaar aan culturele organisaties die aan de slag willen met prikkelarm
aanbod. Met de subsidie volgen deze organisaties een speciaal start-up traject bij Stichting Onbeperkt Genieten. Benieuwd welke musea, theaters en podia je nu al prikkelarm kunt bezoeken? Bekijk het aanbod op De Prikkelarme Cultuuragenda.

9.15 tot 10.00 uur – prikkelarme rondleiding door het museum

In alle rust kijkt Margôt haar ogen uit naar de kunstwerken die in het museum hangen. Vooral een schilderij met daarop de duinen van Zoutelande trekt haar aandacht. “Deze plek herken ik van vroegere bezoekjes aan Zeeland. Dat doet echt iets met me, merk ik.” Margôt licht toe dat tijdens een normaal museumbezoek dit schilderij niet zo bij haar was binnengekomen. “Als er te veel mensen en prikkels zijn, ben ik vooral ook bezig met wat er om mij heen gebeurt en hoe ik eventueel weg kan. Een soort overleven. Ik ben blij dat ik nu de ruimte voel om écht te genieten. Als je het mij vraagt, is het ervaren van kunst geen luxe, maar een noodzaak. Het is goed voor je brein en dus voor je gezondheid.”

10.30 – ontprikkelen voor de terugreis

Na een uitje pakt Margôt standaard een moment voor zichzelf. “Vaak ga ik even ergens in het gras liggen voordat ik weer de auto instap en naar huis ga. In de winter is dat heel wat lastiger dan in de zomer. Maar ik zorg dat ik altijd even een plek vind om even tot mezelf te komen.”

Beeld: Sandra Stokmans
Tekst: Rosanne Langenberg

Beluister de podcast over prikkelarm cultuuraanbod

Chris heeft een grote liefde voor live muziek. Sinds een auto-ongeluk zeven jaar geleden is het bezoeken van een concert niet meer vanzelfsprekend doordat ze snel overprikkeld is. Iris richtte 7 jaar geleden Onbeperkt Genieten op. Deze stichting wil cultuuraanbod in Nederland prikkelarm aanbieden. In deze podcastaflevering vertellen Chris en Iris hoe een concert, voorstelling of tentoonstelling prikkelarm gemaakt kan worden en wat de impact daarvan op mensen met overprikkeling is.