‘Ont-moeten’ tijdens de feestdagen: zo bewaak ik mijn grenzen

Ik ben iemand die veel van zichzelf eist, en heb een ‘niet-lullen-maar-poetsen’ mentaliteit. Toen ik begon met revalidatietherapie werd al gezegd dat dit weleens tegen me kon werken. En dat klopte, ik verwachtte meer van mezelf dan goed voor me was. Daarom heb ik tijdens therapie geleerd om te ‘ont-moeten’. Onder andere met de zin: “Moet ik dit nu doen?” Een simpele vraag, die je op vijf verschillende manieren kunt uitspreken, door de nadruk te leggen op één van de woorden, en die daarmee telkens iets anders duidelijk maakt.

De feestdagen als periode vol uitdagingen

Hoewel het soms nog steeds lastig blijft, let ik nu veel beter op mezelf. Ik laat anderen vaker iets overnemen, leg mezelf minder op en luister beter naar wat mijn lijf probeert aan te geven. Maar nu de feestdagen eraan komen, met al hun gezelligheid én verplichtingen, merk ik dat oude patronen weer op de loer liggen. Vroeger keek ik enorm uit naar deze tijd vol warmte, samenzijn, lichtjes. Maar na mijn herseninfarct is het vooral een periode vol uitdagingen. En ook een tijd waarin ik van mezelf weer van alles ‘moet’. 

Vermijden van drukte

De feestdagen zijn een beproeving voor mijn overprikkeling. De supermarkt en winkelcentra zijn drukker dan anders, de muziek staat harder met vrolijke kerstmuziek en overal knipperen verlichting en kerstdecoraties. Bij het boodschappen doen kan ik mezelf inmiddels gelukkig afvragen: moet ík dit nu doen? Het antwoord is nee. Mijn man kan dat prima. En dingen die niet bederfelijk zijn, kan ik gerust al eerder in huis halen. Op die manier voorkom ik dat de overprikkeling me te veel vermoeid en houd ik energie over voor leuke belevenissen.

Grenzen stellen voor jezelf

Kerst betekent ook samenzijn, bijvoorbeeld met ouders en schoonouders. Wij verdeelden die bezoekjes vaak over twee dagen, maar vorig jaar merkte ik dat dat veel te veel was. Ik deed er dagen over om te herstellen van de visites. Dus ook hier stel ik mezelf de vraag: moet ik dit nu doen? Het antwoord is opnieuw nee.

Dit jaar pakken we het anders aan. Ik heb samen met mijn man gekeken naar wat haalbaar is én fijn voelt. Dat betekent dat we maar 1 dagdeel gepland hebben met anderen. En verder zijn we vooral samen of gaat hij alleen bij naasten op bezoek en blijf ik thuis. Dat vind ik moeilijk, omdat het voelt alsof ik mensen teleurstel, of niet voldoe aan hun verwachtingen. Maar ik zie nu steeds duidelijker dat dit de enige manier is om de feestdagen voor mezelf prettig te houden.

Aangename dagen voor jou en je naasten

Vroeger waren de  feestdagen voor mij een sprint, maar nu zie ik het meer als een rustige wandeling.  Waarbij ik minder doe, maar wel intenser probeer te genieten. Door op tijd te ‘ont-moeten’, te plannen, te doseren en eerlijk te zijn over mijn grenzen, creëer ik de meest aangename dagen voor mij en mijn naasten. Deze tijd van het jaar is een tijd van samenzijn, ontmoeten. Maar voor mensen met NAH is het soms ook een tijd van ‘ont-moeten’. Luister naar jezelf, laat verwachtingen los waar je kan en kies voor wat voor jou goed voelt. Dan worden de feestdagen voor jou én de mensen om je heen zo fijn mogelijk. 

Debby kreeg in juli 2023 op 49-jarige leeftijd, geheel onverwacht, tijdens een wandelvakantie in Frankrijk een herseninfarct. Aan 1 kant, vanaf haar oog tot aan haar tenen, was ze verlamd. Lichamelijk is Debby inmiddels goed hersteld, maar de mentale gevolgen zijn groter. Op dit moment is Debby nog aan het onderzoeken wat er wél mogelijk is. Haar ‘nieuwe leven’ omschrijft ze nu in deze persoonlijke blogs.

Lees hier alle blogs van Debby