Encefalopathie

Je hersenen kunnen door een flinke klap schade oplopen. Denk bijvoorbeeld aan een auto-ongeluk. Maar lichtere klappen kunnen ook schadelijk zijn, zeker als je deze vaak oploopt. Dat gebeurt bijvoorbeeld bij een sport als boksen. Als de hersenen hierdoor steeds verder achteruit gaan is er sprake van een chronische traumatische encefalopathie (CTE). Als je CTE hebt, kun je problemen krijgen met onthouden, plannen en organiseren. Ook kun je sneller boos worden of iets doen zonder er goed over na te denken. 

Als je een hersenontsteking hebt, kan dit uiteindelijk leiden tot encefalopathie. Je hersenen kunnen op verschillende manieren ontstoken raken. Bijvoorbeeld door een virus of een auto-immuunziekte.  

Virale hersenontsteking 

Door sommige zeldzame virussen kunnen de hersenen ernstig ontsteken. Dit heet een virale hersenontsteking, of virale encefalitis. Hierbij gaan hersencellen kapot, waardoor de hersenen minder goed werken. Bij een virale encefalitis kun je last krijgen van geheugenproblemen of veranderingen in je gedrag. Het kan zelfs dodelijk zijn. 

Auto-immuun encefalitis 

Bij auto-immuun-encefalitis (AIE) wordt de ontsteking in je hersenen veroorzaakt door je eigen immuunsysteem. Dit is het systeem in je lichaam dat je beschermt tegen dingen waar je ziek van kunt worden. Dat systeem werkt te hard, waardoor het naast ongezonde cellen ook gezonde cellen in je lichaam aanvalt. Wanneer dat gebeurt bij hersencellen kun je last krijgen van allerlei klachten. Die lopen uiteen van hoofdpijn tot psychoses, epilepsie en problemen met praten. De klachten kunnen klein beginnen en geleidelijk steeds erger worden. 

De nieren zijn enorm belangrijk voor het verwijderen van afvalstoffen uit je lichaam. Als je nieren niet goed werken, stapelen die afvalstoffen zich op in je lichaam. Die verstoren weer allerlei stoffen die de hersenen nodig hebben om goed te werken. Je kunt hierdoor last krijgen van problemen met je zintuigen, epileptische aanvallen en zelfs in coma raken. 

Bij deze hersenaandoening ontstaat er schade aan het zenuwstelsel door het langdurig inademen van oplosmiddelen. Deze middelen zaten vroeger bijvoorbeeld in verf. Daarom wordt deze aandoening ook wel schildersziekte genoemd. Tegenwoordig komt het bijna niet meer voor. De aandoening wordt na verloop van tijd erger, waarbij de klachten ook veranderen. Je kunt last krijgen van vermoeidheid, hoofdpijn, stemmingswisselingen en problemen met nadenken. 

Een hepatische encefalopathie is het gevolg van problemen met je lever. Hierdoor worden afvalstoffen niet goed uit je bloed afgevoerd, waardoor ze in de hersenen terechtkomen. Je kunt hierdoor allerlei problemen krijgen, bijvoorbeeld met nadenken, bewegen, slapen en je gevoel. In het uiterste geval kun je in coma raken. Te veel alcohol drinken verhoogt de kans op een hepatische encefalopathie. 

Bij een hypertensieve encefalopathie krijgen je hersenen te weinig bloed. Dat kan komen door een te hoge bloeddruk, maar ook door het gebruik van bepaalde drugs of problemen met je nieren. Je kunt last krijgen van klachten zoals ernstige hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid, epileptische aanvallen en coma. Je kunt er zelfs aan overlijden, dus je hebt bij een hypertensieve encefalopathie direct medische hulp nodig.

Als je een ernstig tekort aan vitamine B1 hebt, kun je een Wernicke-encefalopathie krijgen. Je bent dan verward, hebt problemen met je concentratie en je oogspieren zijn verlamd. Als dit aanhoudt kun je in coma raken of zelfs overlijden. Het tekort aan vitamine B1 kan ontstaan door alcoholverslaving, te weinig goede voeding of wanneer je heel veel moet overgeven. 

Als je door een besmette teek gebeten wordt, kun je de ziekte van Lyme krijgen. Deze ziekte wordt veroorzaakt door de Borrelia-bacterie. Als deze bacterie in je zenuwen terecht komt, kun je last krijgen van allerlei klachten. Zoals hoofdpijn, pijn in je armen en benen maar ook vermoeidheid. Neuroborreliose kan ervoor zorgen dat er verspreid over je hersenen schade ontstaat. Als dat gebeurt, heet dit encefalopathie.